Vazektomi, spermlerin taşınmasında görevli kanalların testislerin çıkışından itibaren akımının engellenmesi işlemidir. Vaz deferens adı verilen kanal bağlanır, kesilir veya içerisine tıkayıcı bir madde konur. Bu işlemler sonunda sperm üretimi devam etmesine rağmen dışarı çıkması engellenmiş olmaktadır.
Vazektomi işlemi ile erkeğin hormonal yapısı, cinsel istek durumu, penisteki sertleşme düzeyinde bir değişiklik olmaz. Yapılan işlem sadece testise yakın meni kanallarının bağlanmasıdır. Bu işlem sırasında penise ait damarlarda, sinirlerde yaralanma olmaz. Normal şartlarda meniyi oluşturan sekresyonun bir bölümü testisten(sperm) gelirken, spermi destekleyici bazı sıvılarda meniye prostattan eklenir.
Meni miktarı 2-6 cc kadardır, bu miktarın % 50’si prostattan gelir , vazektomide meni kanalı testise yakın ve prostatın gerisinden bağlanır. Bu sebeple vazektomi sonrası kişide boşalma aynı şekilde olur fakat içerisinde hamileliği sağlayan sperm bulunmaz.
Bütün bu sebeplerle diyebiliriz ki vazektomi, erkeklik olarak belirttiğimiz, sertleşme, cinsel arzu, cinsel tatmin, boşalma hissi, meni gelmesi(sperm içermeden) gibi durumları etkilemez.
VAZEKTOMİ BİR DOĞUM KONTROL YÖNTEMİDİR.
Aile planlamasına yönelik her geçen gün yeni yöntemler gelişmektedir. Korunma yöntemleri arasında yeralan vazektomi; ejakülatın testisten taşınmasını sağlayan vaz deferens ismi verilen kanalın kesilmesi veya tıkanık hale getirilmesi durumudur. Vazektomi , oldukça etkili ve ucuz bir korunma yöntemidir. Vazektomi Çin’de 8 milyon erkeğe uygulanan bir yöntemken, ülkemizde düşük oranlarda tercih edilen bir korunma yöntemidir. Bunun sebepleri yeterince bilgilendirilmeme veya yanlış bilgilere sahip olunmasıdır.
Vazektomi cerrahi teknik olarak lokal anestezi veya genel anestezi altında uygulanabilir. Testislerin içerisinde yer aldığı skrotuma küçük bir kesi yapılması ve buradan vaz deferense ulaşılarak bağlanması ve/veya kesilmesi ile ejakülatın taşınmasının engellendiği bir korunma yöntemidir. Vaz deferensin bağlanması veya kesilmesi esnasında penise gelen sinir veya damarların yaralanması durumu söz konusu değildir. Ayrıca bu cerrahi yöntem erkek hormonlarının seviyelerinde de değişikliğe sebep olmaz. Bu sebeple vazektomi işleminin sertleşme sorununa sebep olması söz konusu değildir.
Vazektomi, kadınlara uygulanan tüp ligasyonuna göre daha kolay uygulanabilen ve maliyeti daha düşük bir cerrahi tekniktir. Erkekler ülkemizde erkekliklerini kaybetme endişesi ve ayrıntılı tıbbi bilgilendirme olmaması sebebiyle bu yöntemi tercih etmemektedirler.
Vazektomi işlemi, bekar erkeklerde 18 yaşını doldurmak kaydıyla kendi rızası ile yapılabilirken, evli erkeklerde eşininde rızasının alınması zorunluluğu bulunmaktadır. Vazektomi yaptırmayı planlayan erkekler veya çiftlere ayrıntılı bilgilendirme yapılmalıdır.
Erkeklerde doğum kontrolü, vazektomi olarak bilinen oldukça basit bir cerrahi operasyondur. Operasyon genellikle lokal anestezi altında yapılır, yani hasta uyurken bölge uyuşturulur. Doktor, sperm kanallarını (vas deferens) ortaya çıkarmak için testis torbasında küçük bir kesi veya delik açar. Bu kanalların uçları bağlanır veya kapanır, böylece sperm artık meniye giremez. Her iki sperm kanalı da işlem sırasında aynı şekilde işlemden geçirilir.
Prosedür genellikle ayakta yapılır ve yaklaşık 15 ila 30 dakika sürer, bu nedenle hasta aynı gün evine dönebilir. Ameliyat sonrası bölgede şişlik, morarma veya hafif ağrı olabilir, ancak bu durumlar genellikle birkaç gün içinde geçer. Doktor, işlemin etkili olup olmadığı ve iyileşme sürecinde sekse ne zaman devam edilebileceği konusunda bilgi verir.
Çocuk sahibi olmayı tamamlamış erkekler, vazektomi olarak bilinen kalıcı bir doğum kontrol yöntemini tercih eder. Bu işlem, spermlerin meniye karışmasını engeller ve bu da gebeliği önler. Doğum kontrol yöntemlerinin en iyi seçeneklerinden biridir çünkü istenmeyen gebelik olasılığını azaltır.
Güvenilir ve uzun vadeli bir doğum kontrol yöntemi sağlamak, vazektomi yaptırmanın ana nedenidir. Bu, partnerinin doğum kontrol yöntemlerini kullanmasını engellemek veya cerrahi operasyonlardan kaçınmak isteyen çiftler için mükemmel bir seçimdir. Bu yöntem, doğum kontrol hapları veya spiral gibi diğer doğum kontrol yöntemlerinin yan etkilerinden kaçınmak isteyenler için de uygun bir seçenek olabilir. Bireyin yaşam tarzı, ilişki durumu ve gelecekte çocuk sahibi olma isteği genellikle kararını etkiler.
Bazı durumlarda vazektomi işlemi tekrarlanabilir, ancak bu garanti edilmediğinden, kesin bir kararla yapılması önerilir. Kalıcı çözümler arayanlar için etkili ve basit bir yöntemdir.
Erkeklere uygulanan vazektomi lokal anestezi ile poliklinik şartlarında dahi yapılabilen bir yöntemdir. Vazektomi kadınlarda uygulanan tüplerin operasyonla bağlanması yöntemine nazaran, daha ucuz, kolay bir yöntemdir. Uygulamasının kolay olmasına rağmen erkekler tarafından çok tercih edilmemesinin altında yatan sebepler yeterince bilinmemesinden kaynaklanmaktadır.
Türkiye’deki yasalara göre vazektomi yöntemi, bekar erkeklere kendi rızası ile 18 yaşından sonra rahatlıkla yapılabilir fakat evli çiftlerde eşinin rızası alınmadan bu işlemin yapılması yasaktır. Bu işlem öncesi kişilerin ayrıntılı olarak bilgilendirilmesi gerekir.
Bu işlem sonunda tekrar çocuk sahibi olmak istediklerinde komplike cerrahi müdahaleler geçirmeleri gerektiği konusunda hastalar bilgilendirilmelidir. Vazektomi sonrası kanalların tekrar bağlanması işlemi yapılmakla beraber başarı şansı % 50’dir. Tabiki sperm dışarı çıkmadığında testisten aspirasyon veya biyopsi yöntemi ile alınarak mikroenjeksiyon tekniği ile çocuk sahibi olabilirler fakat normal yoldan hamilelik gerçekleşmez. Bu sebeple;
1.Hiç çocuk sahibi olmak istemeyenlere,
2.Yeterli sayıda sayıda çocuğa sahip olan ve tekrar çocuk istemeyenlere bu yöntem önerilmelidir.
Vazektomi, kolay uygulanabilen, maliyeti düşük bir doğum kontrol yöntemidir, işlem sonrası 3-4 ay hamilelik riski devam eder fakat sonrasında kalıcı ve hayat boyu süren koruma sağlar.
Uzun vadeli doğum kontrolü sağlamak isteyen erkekler için vazektomi çok avantajlıdır. Son derece güvenilir bir şekilde gebelik riskini ortadan kaldırması, en büyük avantajıdır. Vazektomi doğru bir şekilde yapıldıktan ve iyileşme süreci tamamlandıktan sonra hamilelik olasılığı %0,1 gibi çok düşüktür. Bu kalıcı çözüm, doğum kontrol hapları veya kondom gibi geçici seçeneklere kıyasla çiftlerin günlük yaşamlarını kolaylaştırır çünkü sürekli kullanım gerektirmez.
Vazektomi, cinsel isteği veya performansı etkilemez, bu nedenle cinsel yaşam üzerinde olumsuz bir etkiye sahip değildir. Aksine, hamilelik konusunda endişe yaşamadan daha rahat cinsel ilişkiler yaşayabilirsiniz. Hormonal yöntemlerden kaynaklanan yan etkilerden kaçınmak için çiftler arasında sorumluluğu paylaşmanın bir yolu olarak da görülür.
İşlem hızlı, basit ve genellikle sorunsuzdur. Lokal anestezi kullanılarak yapılan işlem sonrası iyileşme hızlıdır ve günlük hayata çabuk dönülür. Uzun vadede herhangi bir özel bakım veya masraf gerektirmemesi nedeniyle ekonomik olarak avantajlıdır. Sonuç olarak, bebek sahibi olmayı tamamlamış çiftler için vazektomi seçeneği mantıklı olabilir.
Dikkatli bir hazırlık, vazektominin güvenli ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi için gereklidir. İlk adım, ürolog ile kapsamlı bir görüşme yapmaktır. Vazektominin ne olduğu, nasıl yapılacağı ve sonuçları bu görüşmede tartışılır. İşlem öncesinde bazı ilaçlar veya tıbbi durumlar özel bakım gerektirebilir, bu nedenle kişinin sağlık geçmişi de incelenir.
Doktor, vazektominin kalıcı bir doğum kontrol yöntemi olduğunu vurgular ve bu seçeneğin dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini söyler. Bireyin gelecekte çocuk sahibi olma olasılığı varsa, geri dönüşü zor bir süreç olduğu için alternatif yollar önerilebilir. İşlem öncesi sperm dondurma, isteyenler için yine de mevcuttur.
İşlemden birkaç gün önce aspirin, ağır egzersiz veya cinsel ilişki gibi kan sulandırıcı ilaçlar kullanmaktan kaçınılmalıdır. Operasyon günü, bölgenin temiz tutulması ve tipik olarak testis torbasının tıraş edilmesi gerekir. İşlem sonrası rahat kıyafetler giymek ve bir refakatçi ayarlamak tavsiye edilir. Bu hazırlıklar, hem işlemin hem de iyileşme sürecinin sorunsuz bir şekilde geçmesini garanti eder.
Ancak vazektomi sonrası iyileşme genellikle hızlı ve sorunsuzdur, ancak bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekir. İşlemden sonra testis torbasında şişlik, morarma veya hafif ağrı hissedilmesi normaldir. Genellikle birkaç gün içinde bu belirtiler azalır. Ağrıyı hafifletmek için doktorun tavsiye ettiği ağrı kesiciler ve bölgeye soğuk kompres uygulanabilir. İlk birkaç gün boyunca ağır yükleme ve egzersiz yapmaktan kaçınılmalıdır.
Operasyondan sonraki hafta boyunca bölgede biraz hassasiyet hissedilebilir. İyileşme sürecinde gevşek iç çamaşırları giyin. Çoğu erkek birkaç gün içinde işine veya günlük rutinine dönebilir, ancak cinsel aktiviteye genellikle yedi gün sonra başlanması önerilir. Bununla birlikte, meni sperm içermeye devam edebilir, bu da cinsel ilişki sırasında hamileliği önlemek için başka bir doğum kontrol yöntemi gerektirir. Bu işlem genellikle sekiz ila on iki hafta sürer ve bir sperm analizi ile doğrulanır.
Vazektomi, uzun vadede hormon seviyelerini veya cinsel performansı etkilemez. Ancak aşırı şişlik veya enfeksiyon gibi normal olmayan belirtiler ortaya çıkarsa, hemen bir doktora danışılmalıdır. Doktorun tavsiyelerine uyulduğunda, vazektomi sonrası dönemde yaşam tipik olarak kısa sürede normale döner.
Vazektomi işlemi poliklinik şartlarında lokal anestezi ile yapılabildiği gibi bazı hastalarda genel anestezi yapılması gerekebilir. Testislerin içerinde yeraldığı skrotum kesesinin sağ ve sol yanından yapılan küçük kesilerle vaz deferenlere klempler yardımıyla ulaşılır. Vaz deferens (meni kanalı) cilt dışına alınır. Her bir vaz deferens iki dikiş ile bağlanır ve dikişlerin arası kesilerek işlem tamamlanır. Bazen vaz deferens uçları koterize edilirken, istenirse dikiş yerine uçlar klipste konabilir.
Poliklinik şartlarında yapıldığında istirahat gerektirmez fakat genel anestezi altında yapıldığında anestezi etkisinin geçmesi için hastanın dinlendirilmesi ve izlenmesi gerekir. İşlem 20 – 40 dakika civarında sürer. Hastanın herhangi bir antibiyotik almasına gerek yoktur fakat kesi sebebiyle ağrıyı engellemek için analjezik alınabilir.
İşleme bağlı yan etki olarak yara bölgesinde enfeksiyon, kanama, kanal uçlarının açık kalması ve oradan çıkan sperm kaçağına bağlı granulom, enfeksiyon, şişlik görülebilir. En sık yan etki olarak ağrı görülür. Bazı hastalarda testiste sperm çıkmamasına bağlı dolgunluk hissi ve ağrı oluşabilir, 6 ay sonunda bu sorunda ortadan kalkar. Cinsel isteksizlik, sertleşme sorunu, peniste küçülme gibi sorunlar kesinlikle görülmez.
-Bu işlemin kalıcı ve geri dönüşü olmayabileceğini mutlaka akılda tutulmalıdır.
-Evli erkekler işlem öncesi eşinizden mutlaka onay almalıdır.
-İşlem sonrası 3 ay koruyuculuk olmayacağı akılda tutulmalı, 3 ay sonunda sperm tahlili ile kontrol yapılmalıdır.
-İşleme bağlı sertleşme sorunu, cinsel isteksizlik, meni gelmemesi durumları olmaz. Boşalma hissi her zaman olacaktır.(sperm içermeyen meni şeklinde gelecektir)
-Vazektomi yaptırmak cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamayacağı bilinmelidir.
-Vazektomi sonrası tekrar çocuk sahibi olmak istendiğinde meni kanallarının bağlanıp spermin dışarı çıkma oranının düşük olduğunun, ancak tüp bebek(mikroenjeksiyon) yöntemi ile çocuk sahibi olunabilineceğinin bilinmesi gerekir.
Ülkemizde erkeklerde en sık kullanılan korunma yöntemleri kondom kullanımı ve geri çekme yöntemidir. Geri çekme yöntemi yüzyılladır kullanılan bir yöntemdir, kondom ise 18. yüzyılda hayvan bağırsağından üretilerek olmuştur.
Kondom kullanımı, gelişmiş ülkelerde ve eğitim seviyesi yüksek olan kişilerde daha fazla kullanılmaktadır. Kondom kullanımı , cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşma ihtimalini azaltmaktadır. Aynı şekilde, AIDS, hepatit B, hepatit C ve sifiliz gibi hastalıkların bulaşma riskini azaltır. Kondom kullanımında, kondomun yırtılmasına bağlı gebelikler oluşabilmektedir.
Geri çekme yöntemi, boşalmadan hemen önce penisin vaginadan çıkarılarak ejakülatın vagen dışına boşaltılması durumudur. Dikkat edilmesine rağmen yine de gebeliklerin oluşabildiği geri çekme yöntemi, herkes tarafından rahatça uygulanabilen, hiçbir araç gerektirmeyen ve komplikasyon görülmeyen bir yöntemdir.
Vazektomi ameliyatı fiyatları 2025 hakkında bilgi almak için bizlere ulaşabilirsiniz.